

سقوط شدید تقاضا در بازار خودرو
جهش کمسابقه قیمت خودرو و کاهش قدرت خرید خانوارها باعث شده نیمی از متقاضیان سنتی خودرو از بازار خارج شوند. کارشناسان معتقدند: مشکل اصلی نه «گرانی خودرو»، بلکه ریزش شدید دستمزد واقعی مردم است؛ بهطوریکه حتی ارزانترین خودروهای داخلی نیز از دسترس بخش بزرگی از جامعه خارج شده است.
دهکهای اول و دوم فعلاً خارج از بازار
طبق آمار رسمی سال ۱۴۰۱، دهک دوم درآمدی ۳۰٪ و دهک اول ۱۸٪ خرید خودرو در کشور را بر عهده داشتند؛ اما امروز این گروهها — که مشتریان اصلی خودروهای اقتصادی بودند — تقریباً بهطور کامل از بازار حذف شدهاند. افزایش قیمت خودرو به بالای ۵۰۰ میلیون تومان، توان خرید این دهکها را عملاً به صفر رسانده است.
دو دلیل اصلی خاموششدن تقاضا
- کاهش شدید درآمد و افزایش فقر فاصله میان قیمت خودرو و سطح حقوقها چنان زیاد شده که حتی خرید قسطی هم از دسترس بسیاری خارج است.
- ورود خودرو به چرخه سوداگری طبقات بالاتر برای حفظ ارزش پول، خودرو خریدند و این رفتار حباب قیمتی ایجاد کرد و اوضاع را بدتر نمود.
چرا «خودروی اقتصادی جدید» راهحل نیست؟
کارشناسان صنعت خودرو میگویند طراحی یک پلتفرم اقتصادی جدید حداقل چند سال زمان میبرد و با تورم فعلی، حتی واردات ارزانترین خودروها نیز برای دهکهای پایین قابلخرید نخواهد بود. بهعنوان مثال، ارزانترین خودرو جهان با قیمت حدود ۸ هزار دلار، با نرخ ارز فعلی دیگر اقتصادی محسوب نمیشود.
راهحل واقعی: تقویت قدرت خرید مردم
به باور تحلیلگران، تنها راهکار عملی در شرایط فعلی:
- فروش اقساطی واقعی و بلندمدت
- اعطای وامهای کمبهره و هدفمند
- بازپرداخت قابل تحمل (نه اقساط سنگین فعلی)
این ابزارها میتواند دهکهای کمدرآمد را مجدداً به بازار برگرداند؛ در غیر این صورت، بازار خودرو همچنان بازاری برای نیمی از جامعه باقی خواهد ماند ــ بازاری ناقص، غیررقابتی و فاقد تقاضای پایدار.





